De Stichting Groeiend Verzet in de Lickebaert maakt zich grote zorgen over plannen in ‘De Vergulde Hand’, naast het Volksbos en nabij de Westwijk. Er zijn plannen om de rioolwaterzuivering Groote Lucht nieuw te bouwen naast het Volksbos. Niet zomaar een zuivering, maar er een Energie en grondstoffenfabriek van te maken. Op zich heel goed om alle nuttige stoffen uit rioolwater te halen, werkelijke recycling. Maar daar zijn haken en ogen aan verbonden door onder andere de productie van biogas. Daarmee valt de Groote Lucht in de op een na de zwaarste milieucategorie 5. Een andere kwestie is het feit dat er op de zelfde locatie een ‘tijdelijke’ woonwijk, voor 3 tot 5 jaar, in voorbereiding is. Nu nog voor Oekraïense oorlogvluchtelingen. Niet alleen ‘flex’ woningen komen er, maar natuurlijk ook infrastructuur voor aansluiting riolering, elektriciteit, internet en natuurlijk bestrating. Deze complete woonwijk over drie jaar weer ontmantelen, inclusief de genoemde infrastructuur is een geweldige kapitaal verspilling. Wij zijn voorstanders om deze woonwijk te handhaven mede voor jonge starters die nu jaren op een huis moeten wachten. De Groote Lucht kan op de huidige locatie ook omgebouwd worden is ons uit voorbeelden gebleken. Daarom hebben we onderstaande brief aan het college van B&W en de leden van de gemeenteraad gestuurd.
Stichting Groeiend Verzet in de Lickebaert.
Oktober 2022
Aan het college van B&W en de leden van de gemeenteraad van Vlaardingen.
Geacht college van B&W en leden van de gemeenteraad,
Onze excuses voor deze lange brief. Maar het gaat ons inziens wel ergens over.
Deze brief gaat over onderstaande plannen welke direct naast het Volksbos en dicht bij de Westwijk plaats dreigen te vinden. Het Volksbos, in 30 jaar uitgegroeid tot een geweldig natuurgebied, is nu in beheer bij Staatsbosbeheer in overleg met onze Stichting. Het Volksbos is aangeplant (in 1992) uit verzet tegen plannen voor een industriële afvalstort. Mede dankzij het actiecomité Groeiend Verzet (onze stichting is daaruit voortgekomen) zetten 8000 omwonenden hun eigen bomen (16000) in de grond. Daarom is onze Stichting zeer betrokken bij de plannen naast het Volksbos. Nu een bedrijf van milieucategorie 5 toestaan naast het Volksbos en op korte afstand van de Westwijk is niet bepaald iets wat de geloofwaardigheid in het overheidsbeleid zal versterken.
Maar het gaat ook om meer.
Er bestaat onduidelijkheid en spanning tussen de plannen voor nieuwbouw van RWZI Groote Lucht in relatie tot de bouw van een tijdelijke woonwijk met flex woningen voor oorlogsvluchtelingen op het zelfde terrein, De Vergulde Hand.
Het gaat om het bouwen van een woonwijk, met zogenaamde flex-woningen, voor slechts de duur van plus minus 5 jaar, voor opvang van oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne. Dit zou betekenen tot ongeveer 2027/2028. Na deze periode zouden de woningen elders herplaatst kunnen worden voor o.a. lokale starters op de woningmarkt is de gedachte. Nu blijkt dat deze ‘tijdelijke’ woningen toch onderheid moeten worden. Zo zou de bouw met twee verdiepingen mogelijk zijn.
De ‘tijdelijke’ woonwijk zal natuurlijk ook voorzien moeten worden van de noodzakelijke infrastructuur. Riolering, elektra, gas en water, en internetverbinding (glasvezel of koper) bestrating en straatverlichting . Na circa 5 jaar zou deze infrastructuur, inclusief de heipalen, weer verwijderd moeten worden. Dit zou een gigantische verspilling van gemeenschapsgeld gaan betekenen.
Ook over plus minus 5 jaar zal er helaas nog woningnood bestaan. Langer instant houden van deze woonwijk ook voor o.a. woningzoekende jonge starters lijkt ons dus logischer, en beter passen bij de locatie naast het Volksbos (mooie groene omgeving) nabij de Westwijk en dicht bij een metrostation. Overigens zou het beter zijn ook in de geplande periode al een deel te bestemmen voor Vlaardingse starters in verband met de noodzakelijke integratie. Zeker ook omdat de noodsituatie van oorlogsvluchtelingen door de vreselijke vernietigende veroveringsoorlog door de Russische Federatie (Poetin) helaas langer kan duren. Een aantal oorlogsvluchtelingen zal mogelijk besluiten hier te blijven als hun kinderen hier geworteld zijn of hun huizen nog niet herbouwd. Het is naar onze mening ook redelijk inhumaan deze oorlogsvluchtelingen, veelal moeders met kinderen omdat de mannen verplicht in militaire dienst zijn ( en velen kunnen helaas sneuvelen in de strijd ), slechts een perspectief te bieden van enkele jaren. Deze flex woningen zouden best eens, met goed onderhoud, vele jaren langer mee kunnen dan de 15 jaar volgens het college.
Dit, zo beseffen wij, botst met de plannen van Delfland, om de start van volledige nieuwbouw van de RWZI op het zelfde terrein van De Vergulde Hand te plannen op 2026
Tijdens een informatieavond van Hoogheemraadschap Delfland is ons duidelijk geworden dat het hoogheemraadschap volledig inzet op nieuwbouw in De Vergulde Hand. Ombouw of renovatie zou te riskant zijn omdat de Groote Lucht tijdens verbouwing moet blijven functioneren als RWZI. Er zou ook te weinig ruimte op de bestaande locatie zijn. Merkwaardig omdat de geplande locatie op De Vergulde Hand kleiner is. Daarnaast is er op de huidige locatie nog een deel/strook nauwelijks in gebruik, behalve dan voor twee windturbines. Er is ook ons inziens spraken van onnodige ruime parkeerruimte bij een onnodig groot kantoorgebouw.
Naar onze mening is er bij Delfland sprake van een tunnelvisie waardoor onvoldoende onderzoek is gedaan naar de mogelijkheden om de Groote Lucht op de bestaande locatie om te bouwen volgens de laatst bestaande technieken.
Delfland heeft de start van de nieuwbouw gepland op 2026 . Er is kennelijk sprake van miscommunicatie met de gemeente. De tijdsplanning voor de ‘tijdelijke’ woonwijk is dan nog niet beëindigd en het terrein zal dan nog niet bouwrijp zijn.
Tevens werden onze bezwaren, in verband met de milieucategorie 5, waaronder De Groote Lucht valt, weggewuifd . Het bestemmingsplan locatie Vergulde Hand zou aangepast worden van milieucategorie 3 naar 5 en de huidige locatie Groote Lucht van milieucategorie 5 naar 3, zodat daar ruimte zou komen voor alleen bedrijven met minder omgevings- milieubelasting, aldus Delfland. Het is niet uit te leggen, zeker omdat dan het resterende deel van de Vergulde Hand ook een zware milieucategorie 5 zal kunnen krijgen. Wij weten niet of deze bestemmingsplanwijzigingen al met het college of de gemeenteraad zijn besproken . Een van onze bezwaren is het feit dat de Groote Lucht. veel meer biogas zal gaan produceren. Op zich nuttig , maar biogas is riskanter dan ons gebruikte methaangas, zeker als het een zeker gehalte aan zwavelwaterstof (H2S) bevat. Dit laatste kan fluctueren in biogas dat gewonnen word uit het slib van een zuiveringsinstallatie. Kortom, het lijkt ook een gasfabriek te worden (vandaar o.a. milieucategorie 5) vlak naast een woonwijk en nog dichter bij een bedrijventerrein met het Werkleerbedrijf van Stroomopwaarts aan de George Stephensonweg 43, op minder dan 500 meter.
Volgens op de info avond aanwezige procestechnoloog van Delfland zal er geen opslag van biogas komen, het niet onder druk staan en direct gebruikt of afgevoerd worden. Merkwaardig omdat als het gas niet onder druk staat het ook niet afgevoerd kan worden.
De conclusie dat ombouw volgens de nieuwste technieken niet mogelijk of te riskant is in verband met het feit dat de zuivering tijdens renovatie/ombouw door moet functioneren, is zeer discutabel. Overigens is al berekend dat ombouw op huidige locatie niet duurder zal uitvallen dan nieuwbouw.
Na wat onderzoek is ons gebleken dat een dergelijke ‘ombouw’ van een RWZI mogelijk is en uitgevoerd. Bij navraag bij het STOWA (Kenniscentrum van Waterschappen) bleek dat de ombouw van de RWZI Amersfoort is uitgevoerd tijdens het in gebruik blijven van de RWZI functie.
Hieronder informatie over de ‘ombouw’ van de rioolzuivering van Amersfoort.
‘Sinds jaar en dag zuivert de rioolwaterzuivering (rwzi) in Amersfoort het afvalwater voor Amersfoort, Leusden, Bunschoten en Spakenburg (ongeveer 300.000 inwoners). In 2016 is deze rwzi van waterschap Vallei en Veluwe omgebouwd tot een Energie- en grondstoffenfabriek, ‘Omzet.Amersfoort’. Op termijn wordt de rwzi volledig energieneutraal, o.a. door energie (biogas en warmte) te winnen uit slib. Daarnaast wordt er struviet geproduceerd, een fosfaatmeststof voor de landbouw.
Wat is er nieuw?
Het inzetten van rioolwater om energie en grondstoffen te produceren is een voorbeeld van een circulaire werkwijze. Het gaat er niet alleen om het afvalwater te zuiveren, maar ook om de reststoffen opnieuw te gebruiken (energie en grondstoffen), op de zuivering of elders. Naar de terugwinning van grondstoffen uit het afvalwater wordt intensief onderzoek gedaan. De meststof struviet, die zowel fosfaat als stikstof bevat, is het eerste product van een grondstoffenfabriek dat op de markt is gebracht.
Stand van zaken RWZI Amersfoort.
In juni 2016 was de verbouwing van rwzi Amersfoort klaar en werd ‘Omzet.Amersfoort’ officieel geopend. Op dat moment mikte men op de volgende resultaten:
- Verhoogde productie van biogas met 60 procent
- Terugwinning van fosfaten tot 50 procent
- Verminderen van slibproductie met 17 procent
- Verlaging van de operationele kosten van de rwzi met 15 procent
- Behoud van een hoge kwaliteit van het effluent – en dus van het oppervlaktewater.
- De terugverdientijd van alle investeringen voor de verbouwing is naar verwachting minder dan 10 jaar.
Procestechnisch is in het verbouwde complex ingezet op de productie van energie en struviet. De slibvergister annex warmte-krachtkoppeling produceert elektriciteit en warmte. Dat gaat zeer goed; veel sneller dan verwacht voorziet men nu al in de eigen energiebehoefte. Bijna de helft van het slib dat de slibvergister verwerkt, is afkomstig van naburige rwzi’s in Soest, Nijkerk en Woudenberg. Centrifuges ontwateren vervolgens het vergiste slib tot 25-30% droge stof. Het onttrokken fosfaatrijke water gaat naar de Pearlreactor, die hieruit struviet produceert. De productie van de nuttige meststof struviet (magnesiumammoniumfosfaat, zie(https://nl.wikipedia.org/wiki/Struviet) blijft vooralsnog achter bij het doel (900 ton per jaar, men produceert nu ongeveer de helft hiervan). Het ontwaterde slib gaat naar een slibverwerkingsbedrijf en wordt daar verbrand. Op rwzi Ede loopt nu een proef met slibontwatering tot 90% droge stof. Als de proef slaagt wordt dit ook toegepast in Amersfoort. Voordeel van deze nieuwe techniek is dat de transportkosten omlaag kunnen. Ook de energiebalans wordt gunstiger, doordat voor het verder drogen van het slib restwarmte wordt ingezet en er een brandstof met een positieve calorische waarde ontstaat’.
Einde bericht van Omzet.Amersfoort
Overigens heeft dit project een financiële bijdrage verkregen van het Europese programma LIFE, een Europees subsidieprogramma dat bijdraagt aan het realiseren van het Europese milieu-, energie- en klimaatbeleid, zoals de Europese Green Deal. Over deze mogelijkheid voor een subsidie aanvraag hebben we niets vernomen van het Hoogheemraadschap Delfland.
Kortom, wij adviseren de gemeenteraad de besluiten betreffende de tijdsduur van de woonwijk met ‘flex’ woningen te heroverwegen. Mede gezien de verspilling van gemeenschapsgeld bij ontmanteling en voorlopig blijvende woningnood en niet blind te varen op de argumenten en plannen van het Hoogheemraadschap Delfland. Wat betekent geen medewerking verlenen aan deze plannen, o.a. door het bestemmingsplan voor de Vergulde Hand voor de gelegenheid van één aanvrager van milieucategorie 3 naar 5 te wijzigen. Het gaat tenslotte over besluitvorming met een grote impact voor de aanpak van de woningnood en woonomgeving voor de komende vele tientallen jaren.
Heemraadschap Delfland hoeft dan ook niet te wachten met de start van nieuwbouw tot 2026 of later, maar kan ons inziens direct aan de slag met gebruik van de ervaring van bijvoorbeeld ‘Ombouw.Amersfoort’ op de huidige locatie. Overigens zijn er al veel meer RWZI’s omgebouwd tot energie en grondstoffenfabrieken.
Wij verzoeken het college om de reactie op onze brief in samenspraak met de gemeenteraad te formuleren.
In afwachting van uw antwoord verblijven wij, namens de Stichting Groeiend Verzet in de Lickebaert,
Remi Poppe
Harry de Vries
Frederieke Verheijen
Cc aan Hoogheemraadschap Delfland en media
PS; ook interessant om deze site te bekijken; https://www.vallei-veluwe.nl/wat-doet-waterschap/circulair/energie-grondstoffenfabriek-amersfoort/